اجزای سوله و مصالح تشکیل دهنده ی سوله

اجزای سوله

برای طراحی و اجرای یک سوله مناسب با محل مورد نظر و کاربری سوله، ابتدا لازم است اجزای سوله را بشناسیم. هم چنین لازم است اجزای اصلی سوله با توجه به کاربرد سوله انتخاب شود.

اجزای اصلی تشکیل دهنده سوله به شرح ذیل می باشند:

1- قاب یا فریم
2- وال پست
3- استرات
4- مهاربند
5- پرلین یا لاپه
6- سینه بند
7- جرثقیل
8- پی
9- گیرت
10- سایه بان
11- ناودانی

قاب یا فریم

به تیرها و ستون های به کار برده شده قاب می گویند که در ساخت سوله این قابها اصولا با دهانه بزرگ و بدون ستون میانی اجرا می شوند. “رفتر” Rafter اصطلاحی است که برای تیر های شیب دار به کار برده می شود.

اتصال قابها در ساخت و اجرای سوله در قسمت بالا یا تاج سوله به صورت شیب دار انجام می شود. زیرا همین ویژگی شیب دار بودن طراحی سوله را نسبت به دیگر سازه ها متفاوت کرده است.

اصلی ترین و مهم ترین قسمت سوله، ستون است. زیرا وظیفه دارد تمامی بارهای مرده و زنده نظیر باد و باران و زلزله را متحمل شود.

هم چنین ستون ها دارای بال و جان هستند. قسمت های کناری ستون بال، که متحمل وزن است و قسمت نگهدارنده ستون و بال به یکدیگر را جان می گویند.

رفترها، تیرهای افقی بالای ستون هستند. که وظیفه انتقال تمامی بارها را به ستون، به عهده دارند. هم چنین به دلیل تغییرات لنگر در ستون ها، در کشور ما رفترها به صورت غیر منشوری اجرا می شوند.

به قسمت بالایی قاب که دو رفتر را به یکدیگر وصل می کنند، تاج فریم می گویند.

لازم به ذکر است به دلیل اجرای دهانه بزرگ در ساخت سوله، نمی توان از پروفیل های موجود در بازار استفاده کرد؛ بلکه به صورت تیرورق و با توجه به مقاطع مورد نظر جوش داده می شوند.

وال پست

برای کم کردن سطح بادگیرهای ستون اصلی، وال پست به کار برده می شود. در واقع وال پست ها ستون های فرعی هستند که در ابتدا و انتهای سوله اجرا می گردند. هم چنین از وال پستها برای ایجاد پست بند دیوارهای اطراف و درب های ورود و خروج نیز استفاده می شود.

استرات

به ستون های افقی که قاب ها را به صورت متقارن و طولی به یکدیگر وصل می کنند، استرات گفته می شود. استرات ها اصولا از لوله و قوطی ساخته می شوند. که وظیفه مهار قابها و تحمل نیروهای جانبی را به عهده دارند. طول استرات ها بین ۵ تا ۸ متر است.

استرات ها باعث افزایش اعضا می شوند و تکیه گاه های جانبی به شمار می روند. هم چنین در ایجاد فضای کافی برای نصب مهاربند ها تاثیرگذارند.

مهاربند

مهاربندها در دو نوع قائم و افقی هستند که برای فشار و کشش به کار برده می شوند. این اجزا محوری بوده و به صورت طولی و گاهی عرضی برای افزایش سختی لوله ها اجرا می شوند. برای اجرای این اجزا از میل مهارها و بست های قورباغه ای استفاده می شود.

پرلین یا لاپه

تحمل وزن پوشش سقف، بر عهده پرلین ها می باشد. به این صورت که به طور افقی و به شکل Z اجرا می شوند.

سینه بند

سینه بند
سینه بند ها از نبشی و ورق ساخته می شوند. بال پایینی رفتر، به وسیله سینه بند و پیچ به پرلین متصل می شود زیرا با این کار از کمانش پیچشی جانبی بال رفتر که دارای لنگر منفی و تحت فشار است، جلوگیری می شود.

جرثقیل

پرکاربردترین جرثقیل ها به صورت سقفی هستند. عمدتا جرثقیل در تمام نقاط سوله و به صورت طولی و عرضی قابل اجراست. جرثقیل به روی تیر حمال نصب می شود. که در تمام طول سوله و دو انتهای عرضی قرار می گیرد که تیر حمال بر روی تیر براکت نصب می شود. تیر براکت به ستون جوش داده می شود. ریل های پروفیلی نیز بین تیر حمال و چرخ راهبر اجرا می شوند.

پی

اصولا ستون های سوله به پی هایی که اصطلاحا به آن پی منفرد می گویند متصل می شوند. پی های منفرد توسط کلاف هایی که عملکرد کششی دارند به یکدیگر اتصال داده می شوند. برای افزایش ظرفیت پی ها به آن ها برشگیر نیز اضافه می کنند.

گیرت

گیرت، بند جانبی و انتهایی است که مابین فریم ها اتصال داده می شود.

سایه بان

سایه بان، به انتهای رفتر و به منظور جلوگبری از ریزش آب باران به روی سوله، متصل می شود.

ناودانی

برای انتقال آب از سقف به زمین قرار داده می شود.